Mevsim değişikliği, alerjiler veya soğuk algınlığı gibi nedenler sık sık öksürük, burun akıntısı ve hapşuruk gibi semptomlara yol açabilir. Ancak, bu rahatsızlıkların altında yatan bir başka önemli sebep de, vücudumuzda eksikliği hissedilen vitaminler ve minerallerdir. Herhangi bir besin maddesinin eksikliği, bağışıklık sistemimiz üzerinde olumsuz bir etki yaratır ve bizi daha fazla enfeksiyona açık hale getirir. İşte, sık sık karşılaştığınız bu rahatsızlıkların ardındaki potansiyel beş vitamin ve mineral eksikliği.
C vitamini, bağışıklık sisteminin güçlenmesine yardımcı olan en önemli vitaminlerden biridir. Bu vitamin, vücudun enfeksiyonlarla savaşmasını sağlayarak hastalıklara karşı koruma sağlar. C vitamini eksikliği durumunda, vücut daha fazla oksidan stresle karşılaşır ve bu da burun akıntısı, öksürük ve hapşuruk gibi semptomların artmasına yol açabilir. Portakal, kivi, çilek ve yeşil yapraklı sebzeler gibi besinler, C vitamini alımını artırmanın en etkili yollarından biridir. Günlük C vitamini ihtiyacı, yaşa ve cinsiyete bağlı olarak değişiklik göstermekle birlikte, ortalama olarak 65-90 mg civarındadır.
D vitamini, vücudun kalsiyum emilimini artırarak kemik sağlığını korumasının yanı sıra, bağışıklık sistemi üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir. D vitamini eksikliği, vücudun enfeksiyonlara karşı direncini azaltabilir. D vitamini eksikliği, özellikle kış aylarında özelikle kapalı alanlarda çok zaman geçiren bireylerde sık görülen bir durumdur. Güneş ışığı, D vitamini sentezi için en iyi kaynaktır. Bunun yanı sıra; somon balığı, uskumru, mantar ve yumurta da bu vitaminin alımına katkıda bulunan önemli besinlerdir. Her bireyin D vitamini ihtiyacı da değişiklik göstermekte olup, günlük ortalama 600-800 IU (uluslararası birim) civarındadır.
Çinko, bağışıklık sistemi fonksiyonunu destekleyen bir mineraldir ve soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayabilir. Çinko eksikliğinde, kişilerin hastalıklara karşı direnci azalır ve bu da sık öksürme, burun akıntısı ve hapşuruk gibi rahatsızlıkların yaşanmasına neden olabilir. Yeterli çinko almak için deniz ürünleri, et, kuruyemişler ve tam tahıllı gıdaların tüketimi önemlidir. Özellikle toprak ve suyla kirlenmiş gıdalarda çinko seviyesinin düştüğü gözlemlenir. Günlük çinko ihtiyacı ise yaşa ve cinsiyete bağlı değişiklik gösterse de, ortalama 8-11 mg civarındadır.
B6 vitamini, bağışıklık sisteminin sağlıklı çalışması için kritik öneme sahiptir. Ayrıca, protein metabolizmasında rol oynayarak enerji üretimine katkıda bulunur. B6 vitamini eksikliği, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yeteneğini azaltır ve sık sık öksürük, hapşuruk gibi solunum yolu semptomlarının artmasına neden olabilir. Kuruyemişler, tam tahıllar, balık ve tavuk gibi protein kaynakları, B6 vitamini alımının artırılması için önemlidir. Günlük B6 vitamini ihtiyacı ise, ortalama olarak 1.3-2.0 mg civarındadır.
Omega-3 yağ asitleri, iltihaplanmayı azaltıcı özelliği ile bilinir ve üst solunum yolu hastalıklarına karşı koruma sağlayabilir. Omega-3 eksikliği, vücudun iltihapla baş etme yeteneğini azaltarak sık sık öksürme ve burun akıntısına zemin hazırlayabilir. Somon, ceviz, keten tohumu ve chia tohumları gibi besinlerde bolca bulunur. Omega-3 alımını artırmak, vücut fonksiyonlarının desteklenmesi için de kritik öneme sahiptir. Günlük ihtiyaç ise yaşa ve cinsiyete göre değişiklik gösterse de, genel olarak 250-500 mg EPA ve DHA almak önerilmektedir.
Sonuç olarak, sık sık öksürük, burun akıntısı ve hapşuruk şikayetleriniz varsa bu vitamin ve minerallerin eksikliklerini göz önünde bulundurmalısınız. Sağlıklı bir beslenme programıyla birlikte, gerektiğinde doktorunuza danışarak takviye almanız, bu şikayetlerinizi azaltmada etkili olacaktır. Unutmayalım ki, sağlıklı bir yaşam tarzı, güçlü bir bağışıklık sistemi için gereklidir!
